Waterstanden oppervlaktewater en grondwater stabiel

Er is de afgelopen weken minder neerslag gevallen dan normaal voor de tijd van het jaar. Het neerslagtekort is daardoor iets opgelopen. Doordat we water vasthouden waar dat mogelijk is, is er echter voldoende water in ons watersysteem. We spelen in op de lokale actuele omstandigheden en voeren water af wanneer dat nodig is om wateroverlast te voorkomen. De komende dagen is het droog, waarna er wisselvallig weer volgt met af en toe regen. Momenteel bevinden de meeste grondwaterstanden zich rond het langjarig gemiddelde.

Rijn, IJssel en IJsselmeer

Als gevolg van de grote hoeveelheid neerslag die in de Alpen is gevallen was er begin september een hogere waterstand op de Rijn. Dit is de afgelopen weken weer gedaald naar normalere waterstanden. Sinds 1 augustus is het peil van het IJsselmeer en Markermeer verlaagd van NAP -15 cm naar het normale zomerpeil van NAP -20 cm. Dit vanwege de verbeterde omstandigheden en het verkleinen van het risico op wateroverlast voor recreatie in buitendijkse gebieden.

Wateraanvoer Twentekanaal

Via het gemaal Eefde wordt er water vanuit de IJssel via het Twentekanaal naar ons gebied aangevoerd. Op dit moment is er weinig water nodig om aan de vraag te voldoen. De tijdelijke extra pompinstallaties, die Rijkswaterstaat bij het gemaal Eefde heeft geplaatst om tijdens droge periodes de wateraanvoer te kunnen continueren, worden op dit moment niet ingezet.

Weersverwachting

De komende dagen is het droog met op zaterdag en zondag zomerse temperaturen. Vanaf maandag wordt het wisselvalliger met af en toe buien en koelt het geleidelijk af naar temperaturen rond het gemiddelde.

Vooruitzichten voor de langere termijn laten waarschijnlijk nog voortzetting van het wisselvallige weertype zien.

Neerslagtekort

Het neerslagtekort op weerstation Twenthe ligt met 95 mm op dit moment rond het lokale langjarig gemiddelde. Gerekend over de afgelopen 30 dagen is er op weerstation Twenthe 31 mm regen gevallen, tegen normaal 69. In het noorden van ons gebied, op weerstation Hoogeveen, ligt het neerslagtekort met 112 mm boven het lokale langjarig gemiddelde. Daar viel over de afgelopen 30 dagen 39 mm regen, tegen normaal 78 mm. De exacte neerslaghoeveelheden zijn onzeker en kunnen lokaal sterk verschillen. De meetstations geven een beeld van de lokale omstandigheden.

Drie soorten droogte

Er zijn drie soorten droogte. Het is meteorologisch droog wanneer het langere tijd niet regent. Daarnaast hebben we de hydrologische droogte. Deze ontstaat wanneer er lage rivierafvoeren en lage oppervlakte- en grondwaterstanden zijn. Als laatste is er nog de droogte in de toplaag van de bodem. Door warmte, zon, en wind kan er uit de bovenste laag van de aarde veel vocht verdampen.

Op dit moment is er geen sprake van droogte in ons gebied.

Oppervlaktewater

In ons beheergebied staan de stuwen in wateraanvoergebied op de meeste plekken rond zomerpeil. We houden het jaar rond zoveel mogelijk water vast om het grondwatersysteem op peil te houden, voor het geval er droge periodes komen. Er zit echter een maximum aan de hoeveelheid water die we vast kunnen houden.

We leveren maatwerk en spelen in op de lokale actuele omstandigheden. Wanneer de bodem vol is en stuwen te hoog staan, kan er namelijk wateroverlast optreden wanneer er hoosbuien ontstaan. Daarom wordt er ook water afgevoerd wanneer dat nodig is.

Het neerslagtekort en de warme periode zorgen op dit moment niet voor extreme situaties. Het onttrekkingsverbod dat vrijdag 30 juni 2023 is ingesteld voor openbare vijvers waar geen wateraanvoer mogelijk is blijft nog van kracht.

Beregeningsregeling

De beregeningsregeling is van kracht. Deze geldt het hele jaar! Indien de eerstvolgende benedenstroomse stuw van een waterloop niet meer afvoert, mag niet worden onttrokken. Er moet dan bijvoorbeeld worden gestopt met beregenen uit deze waterloop. Hiermee leveren wij maatwerk en beschermen wij het watersysteem direct waar dat nodig is. Het waterschap voert hier controles op uit en bij overtredingen wordt handhavend opgetreden.

Grondwater

Momenteel bevinden de meeste grondwaterstanden zich rond het gemiddelde. We blijven zo veel mogelijk water vasthouden op plekken waar dat kan. De bodem, de spons waarin het water wordt opgeslagen, proberen we goed gevuld te houden. Dit is maatwerk en kan niet overal. Wanneer de bodem vol is moet water ook afgevoerd worden om wateroverlast te voorkomen. Met de huidige weersverwachting zal de grondwaterstand de komende week stabiel blijven.

Waterkwaliteit – onttrekkingsverbod vijvers

Na de warmte afgelopen weken en daarna de hevige buien houden we de kwaliteit van het water in vijvers in de gaten. Op dit moment zijn de waterkwaliteitsproblemen beperkt. Dit kan echter snel veranderen zodra het zomers weer wordt. Omdat warmer water minder zuurstof kan bevatten, neemt het zuurstofgehalte in vijvers dan af. De hoeveelheid zuurstof in een vijver is van groot belang voor de waterkwaliteit en waterorganismen, zoals vissen.

Naast zuurstoftekort, kunnen in stilstaand of weinig stromend water ook andere kwaliteitsproblemen ontstaan. Voorbeelden hiervan zijn de groei van blauwalgen(groep algen die bij overmatige bloei giftig kunnen zijn) en mogelijk botulisme.

Ook hoosbuien en daaropvolgende overstorten van het riool kunnen leiden tot kwaliteitsproblemen. Er spoelt dan veel stof, rommel en voedingsstof in een keer het water in. Daardoor kan binnen korte tijd zuurstofgebrek in het water ontstaan en kan er vissterfte optreden. Vijvers waar geen wateraanvoer mogelijk is, zijn het meest kwetsbaar. Daar loopt de temperatuur sneller op en zakt het waterpeil sneller. Omdat het voor de waterkwaliteit belangrijk is om het waterniveau in die vijvers zoveel mogelijk op peil te houden is per 30 juni 2023 een onttrekkingsverbod voor oppervlaktewater uit openbare vijvers waar geen wateraanvoer mogelijk is ingesteld.

Zwemwater

In oppervlaktewater kan de waterkwaliteit in de zomer snel onder druk komen te staan. Als er veel neerslag is gevallen kan er in rivieren en kanalen bovendien een sterke stroming staan en kunnen er riool-overstorten plaats vinden. Ga daarom alleen zwemmen in officiële zwemplassen. Deze worden regelmatig gecontroleerd. Ook is het beter uw huisdier niet te laten zwemmen in water van vijvers of ander stilstaand water. De actuele zwemwaterkwaliteit is terug te vinden op zwemwater.nl.

Bruinrot – NVWA

In verband met de aanwezigheid van de bruinrotbacterie, kan de NVWA in bepaalde gebieden beregeningsverboden instellen voor het gebruik van oppervlaktewater voor de teelt van aardappelen en tomaten. De NVWA voert de handhaving op het beregeningsverbod uit via een helikopter en vanaf de weg.